Tuesday, July 28, 2009

Ο Ναβίντ δεν ήρθε για διακοπές



Ο Ναβίντ είναι μελαμψός, έχει λυπημένα μάτια, αστραφτερό χαμόγελο και μιλάει μια γλώσσα που ακούγεται σα να έχεις στραμπουλήξει τη γλώσσα σου. Πηγαίνει στην Πέμπτη του Δημοτικού γιατί έχει χάσει δύο χρονιές. Έμαθε τα ελληνικά μέσα σε λίγους μήνες, μπροστά σε όλα τα ονόματα βάζει το «το» και παρόλα αυτά κατάφερε να γίνει σημαιοφόρος. Δε θέλει να τον λυπούνται, θέλει να τον σέβονται. Και δε θέλει να δείξει στη μητέρα του πόσο φοβάται ή πόσο του λείπει ο πατέρας του που είναι κλεισμένος σε κάποια φυλακή της πατρίδας του, γιατί ξέρει πως πρέπει να είναι δυνατός. Ο Ναβίντ είναι πρόσφυγας και η ιστορία του ξεδιπλώνεται μέσα από τις εκθέσεις του συμμαθητή του, Άλκη. Ο λόγος του Άλκη είναι χειμαρρώδης. Έχει άλλωστε ταλέντο στο γράψιμο, το έχει πει και η δασκάλα του. Μιλάει για όλους και για όλα, χωρίς περιστροφές και με μπόλικο χιούμορ.
Τα μηνύματα περνάνε χωρίς υπερβολές, μελοδραματισμούς και κυρίως, χωρίς διδακτισμό. Σε κάποια σημεία ίσως να «φαίνεται» ο συγγραφέας πίσω από τον Άλκη, αλλά… μικρό το κακό για ένα τόσο καλογραμμένο βιβλίο που διαβάζεται άνετα τόσο από παιδιά όσο και από μεγάλους. Μαζί με τον Άλκη, οι αναγνώστες ανακαλύπτουν τι κρύβεται πίσω από την ταμπέλα του ξένου. Μαθαίνουν ότι είναι όμορφο να είσαι διαφορετικός, ότι δεν είναι κατάρα, αμαρτία να έχεις άλλο χρώμα επιδερμίδας ή να πιστεύεις σε άλλο θεό. Ο Ναβίντ που έπλασε ο συγγραφέας Πάνος Χριστοδούλου είναι τυχερός – πιο τυχερός ίσως από πολλά άλλα παιδιά που βρίσκονται στην πραγματικότητα στη δική του θέση και δεν μπορούν να ξεφύγουν από τη μικρόψυχη αντιμετώπιση της κοινωνίας. Η καχυποψία με την οποία τον αντιμετωπίζουν κάποιοι συμμαθητές του, όπως αυτός ο «σπαστικός» ο Αλέξανδρος, τελικά διαλύεται. Όλοι τον τυλίγουν με την αγάπη τους και εκείνος νιώθει πως στην Ελλάδα βρήκε μια δεύτερη πατρίδα. Ουτοπικό; Ρομαντικό; Εξωπραγματικό; Όχι και τόσο. Το μόνο που χρειάζεται, μας λέει το βιβλίο, είναι πολύ πιο απλό. Λίγοι περισσότεροι… Άλκηδες δε θα σώσουν τον κόσμο. Σίγουρα όμως θα κάνουν την παραμονή μας σ’ αυτόν, πολύ πιο ανθρώπινη.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο συγγραφέας, πρώην δημοσιογράφος και νυν δικηγόρος στο Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες, έχει παραχωρήσει όλα τα δικαιώματα από την πώληση του βιβλίου στο Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες.
Η Άννα-Μαρία Παπαδημητρίου ζωγράφισε τις όμορφες εικόνες που θυμίζουν κολάζ. Αυτή είναι η πρώτη της δουλειά στο χώρο του βιβλίου.